Bergse monumentenzegel 2021.

De Geit van Mie d’n Os

Op het Bleekveld staat het standbeeld van een bronzen geit: de Geit van Mie d’n Os.
Het Vastenavond symbool van Bergen op Zoom. Hier spreken we niet over carnaval, maar over Vastenavond.
Op de elfde van de elfde, om elf over elf, komt de Prins en zijn Boerenploeg naar het Bleekveld om een krans van spruiten en andere landbouwgewassen om de nek van de Geit te hangen, in het bijzijn van vele vastenavondvierders. Het is de officiële opening van het Vastenavond seizoen.
De legende van het geitje gaat terug naar het einde van de 19de eeuw.
In 1869 word Mie Verbiest geboren en woonde aan de Balsebaan, toen nog gelegen buiten de stad. Zij was de dochter van een tuinder, bijgenaamd d’n Os Verbiest, vandaar stond zij bekend als Mie d’n Os. Mie had een geit waarmee zij dagelijks ging wandelen.
Op dertienjarige leeftijd liep zij met haar geit aan een touw. Op een dag kwamen Mie en haar geit de Militaire Kapel van het Derde Regiment Infanterie tegen. De geit schrok zo van het geluid van de Kapel dat zij een zijsprong maakte en in de prikkeldraad belandde, waarbij de uier beschadigd werd. Naar aanleiding van deze bokkensprong ontstond hét vastenavondlied van Bergen op Zoom over de Geit van Mie d’n Os.
“Mie d’n Os ád un geitje,
Et was in haar leste strijd,
’n stukse van d’r uier kwijt”.
In 1959 werd naar aanleiding van dit lied besloten om, op het Bleekveld, een monument voor de geit op te richten. Op de’n elfde van de’n elfde 1959 (11-11-1959) kwamen Prins Wannes I en de boeren naar het Bleekveld. Prins Wannes I metselde daar de elfde steen van de sokkel.
Het beeld werd ontworpen door Anton van Meurs (Rotterdam 1910 – Bergen op Zoom 1991). Het werd gegoten bij non-ferro gieterij ‘De Gietkroes’ in Bergen op Zoom en op het Bleekveld geplaatst op 25 februari 1960.
Sinds 11-11-1960 wordt bij de Geit de Kale n’Eed afgelegd. Dit is een belofte aan de Geit waarin het saamhorigheidsgevoel onder de bevolking wordt aangewakkerd. De eed wordt steeds afgesloten met het motto voor de komende Vastenavond.
Van dichtbij is de Geit van Mie d’n Os heel gedetailleerd. Je ziet daarop een aantal Bergse symbolen, zoals de Gevangenpoort en het cijfer elf, dat verwijst naar d’n Ellefde van d’n Ellefde (11 november).
Het jaartal 1971 heeft te maken met een ingemetselde loden koker, met daarin elf formulieren en vragen. Want hoe zou de stad er uitzien over elf jaar? Wat de concrete antwoorden op die vragen waren, is niet bekend.
Op het beeld is ook een boerin met juk, een plant en een kruik te zien.

Bronnen:
- ‘Vastenavond uitgeleed; Over ontstaan en betekenissen van de Vastenavond in ’t Krabbegat’,
’t Veldteke, 2000.
- Bergen-op-zoom.nieuws.nl
- 'Gids voor oud-Bergen op Zoom', W.A. van Ham en C.D. Vanwesenbeeck, Antwerpen 1983, p. 379 e.v.
- 'Van 5000 jaar Carnaval en 500 jaar Vastenavend', W. Besling, Bergen op Zoom 1989, p. 56.
- ‘De Geit van Mie d’n Os van dichtbij; ontdek de details op het standbeeld’, Joost Verdult, 11 november 2020