Bergse monumentenzegel 2014.

Sint Gertrudiskapel, Bergen op Zoom

De Gertrudiskapel is in 1989 gebouwd ter nagedachtenis aan de heilige Gertrudis van Nijvel. Gertrudis is dochter van Pepijn van Landen (ook wel Pepijn de Oudere genoemd) en werd geboren in het jaar 626. Zij was de jongste zus van de H. Begga. Als kind werd zij uitgehuwelijkt aan een edelman die vertoefde aan het hof van koning Dagobert I. Gertrudis weigerde om met hem te trouwen en wilde alleen Christus dienen. Zij ging in het klooster dat door haar moeder in 639 was gesticht. In 652 werd zij de eerste abdis van dit klooster op aanraden van de heilige Amandus. Gertrudis was zeer vertrouwd met de Heilige Schrift en blonk uit in de kennis van Gods woord. Uit Rome liet zij zich boeken toekomen om de verdere ontwikkeling in de Schrift te bevorderen. Ook blonk zij uit in de naastenliefde en liet voor monniken uit Ierland een rustoord en ziekenhuis bouwen. Zij is overleden op 17 maart 659 en ligt begraven in het klooster van Nijvel (Belgie). Patrones van: Pelgrims, reizigers, ziekenhuizen, weduwen, armen, tuinmannen, veldvruchten, weidevruchten. Patrones tegen: muizenplagen en rattenplagen.
In 1987 bestond Bergen op Zoom als stad 700 jaar. In dat jaar namen enkele Bergenaren het initiatief tot de bouw van de Sint Gertrudiskapel aan de Binnenschelde. De huidige kapel is een herinnering aan een oude kapel, die in de Middeleeuwen ter ere van Sint Gertrudis even ten zuiden van Bergen op Zoom werd gebouwd. Bij de bouw van de achthoekige Sint Gertrudiskapel is gebruik gemaakt van materialen uit verschillende verdwenen kerken uit Bergen op Zoom. De torenspits van de kapel bijvoorbeeld, is afkomstig van het Angelustorentje van de Martelaren van Gorcumkerk. De kerk, die in 1987 werd gesloopt, stond aan het Bolwerk.
In het torenhuis hangt een klokje uit 1931, afkomstig van het R.K. Kerkhof aan de Wouwseweg in Bergen op Zoom. Het smeedijzeren binnenhek is afkomstig uit de inmiddels verdwenen Mariakapel aan de Halsterseweg, waar het carmelitessenklooster De Carmel stond.
Ook de smeedijzeren lantaarn binnen in de kapel is afkomstig uit die Mariakapel bij De Carmel. Het hek en de lantaarn zijn in 1945 vervaardigd door A. Pelle in Bergen op Zoom. De vloertegels van de kapel, met de symbolen van de vier evangelisten, zijn afkomstig uit het priesterkoor van de H. Maagdkerk op de Grote Markt. Deze kerk is destijds omgevormd tot de huidige Stadsschouwburg De Maagd. Het bronzen beeld van Sint Gertrudis in de kapel rust op een sokkel uit het voormalige Smitskerkje, dat in de Sint Jozefstraat stond.
Het hoogste punt bij de bouw werd bereikt op 24 augustus 1989. Een maand later, op 22 september 1989, werd de kapel ingezegend door Mgr. Hubertus Ernst, bisschop van Breda.
Het bronzen beeldje van Sint Gertrudis in de kapel is een bronzen afgietsel van een beeldje dat in 1938 door beeldhouwer Piet van Dongen is gemaakt. Dit stenen origineel staat in een nis boven de doorgang naar het Sint Annastraatje, links naast het Oude Stadhuis op de Grote Markt te Bergen op Zoom. Een ander bronzen afgietsel is te vinden in de Sint Gertrudiskerk op de Grote Markt. Daar staat het beeldje in het tweede transept aan de rechterzijde, in de permanente tentoonstelling van de kerkschatten. Het beeld in de Gertrudiskapel staat op een houten sokkel waarin as van de verbrande Gertrudiskapel uit Nijvel verwerkt is.

Bronnen:
www.heiligen.net
www.sintgertrudiskapelboz.nl